شاید برایتان جای تعجب باشد که Chatgpt هم آب مصرف می کند. طبق مطالعه اخیر محققان، مراکز داده غولهای هوش مصنوعی از جمله چت جی پی تی، بهطور عجیبی مصرف آب را افزایش دادهاند.
یکی از داغترین مباحث و اخبار تکنولوژی در سال اخیر، رباتهای چت مبتنی بر هوش مصنوعی هستند. مطالعهای که اخیرا توسط محققان دانشگاه کالیفرنیا انجام شده، از تاثیر محبوبیت فزاینده هوش مصنوعی (AI) بر محیط زیست پرده برداشته است. این مطالعه که توسط آسوشیتدپرس (AP) گزارش شده است، نشان میدهد که حتی کمتر از پنج پرسش از چت جی پی تی میتواند منجر به مصرف 500 میلی لیتر آب (تقریباً معادل یک لیوان) در دیتابیس مستقر در آیووا شود.
این مطالعه همچنین مصرف غیرمستقیم آب مرتبط توسط دیتاسنتر را محاسبه کرده؛ مانند آب مصرف شده توسط نیروگاهی که انرژی آن را تامین میکند. پیش از این، نگرانیهایی در مورد مصرف بالای برق غولهای فناوری مانند گوگل، مایکروسافت و AWS مطرح شده بود. عملیات استخراج ارزهای دیجیتال نیز در افزایش ارقام مصرف انرژی موثر بوده است.
در حالی که برق تمرکز اصلی تحقیقات بوده، آب، بهعنوان یک منبع گرانبها، تا حد زیادی نادیده گرفته شده است. بدین ترتیب، محققان کالیفرنیا مجبور شدند برای کشف دادههای مرتبط با مصرف آب، تلاشهای گستردهای را صورت دهند، زیرا شرکتهای ارائهدهنده سرور از ارائه چنین اطلاعاتی محرمانهای صرفنظر میکنند.
هدف اولیه محققان دانشگاه کالیفرنیا، ارزیابی تأثیر زیست محیطی پردازش هوش مصنوعی، بهویژه توسط محصولات موفقی نظیر چت جی پی تی بود. اهمیت دیتاسنترهای مایکروسافت که در آیووا واقع شده، بهعنوان قطب اصلی گسترش پردازش هوش مصنوعی، محققان را به انجام این مطالعه سوق داد.
در آیووا، مایکروسافت یکی از قویترین رایانههای خود را که به شرکت OpenAI (سازنده ChatGPT) اختصاص داده که مجهز به بیش از 285000 هسته CPU AMD InfiniBand و 10000 پردازنده گرافیکی است. این ابرکامپیوتر صرفاً به GPT-4، مدل نسل چهارم OpenAI اختصاص یافته است.
دادهها نشان میدهند که بین سالهای 2021 تا 2022، مصرف آب مایکروسافت در آیووا 34 درصد افزایش یافته و به حدود 1.7 میلیارد گالن رسیده است. محققان این افزایش را به رشد هوش مصنوعی نسبت میدهند. محاسبات نشان میدهد که مرکز داده برای هر 5 تا 50 درخواست ChatGPT، حدود نیم لیتر آب مصرف میکند.
چرا پردازشهای چت جی پی تی مقدار زیادی آب مصرف میکنند؟
عوامل متعددی از جمله موقعیت سرور و شرایط آب و هوایی در این نوع مصرف تاثیرگذار بوده، زیرا برخی از روش های خنک کننده سرور به آب نیاز دارند. در این محاسبه مصرف غیرمستقیم آب نیز لحاظ شده که توسط شرکتهای درگیر گزارش نشده است، مانند مصرف آب توسط نیروگاههای تامینکننده برق به مراکز داده.
مایکروسافت با تاکید بر تلاشهای خود برای افزایش کارایی، ترویج استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و سایر ابتکارات، به گزارش آسوشیتدپرس پاسخ داد. OpenAI در بیانیهای جداگانه اذعان کرد که آموزش مدلهای بزرگ میتواند مصرف آب و انرژی بالایی داشته باشد، اما بر افزایش راندمان و کاهش مصرف مصمم هستیم.
محققان خاطرنشان کردهاند که با توجه به اینکه مرکز داده آیووا از مکانی با آب و هوای خنک در اغلب اوقات سال بهره میبرد، وضعیت در مکانهای دیگر میتواند بدتر باشد. این تأسیسات تنها زمانی به از شبکه اصلی، آب دریافت میکند که دما به ۲۹.۳ درجه سانتیگراد (حدود ۸۵ درجه فارنهایت) یا بالاتر برسد.
دادههای جولای 2022، مصرف قابل توجه آب را در ماههای تابستان نشان میدهد، بهطوریکه بر اساس آمار Water Works West Des Moines، مراکز داده مایکروسافت در آیووا تقریباً 11.5 میلیون گالن آب مصرف میکنند که حدود 6 درصد از کل آب مصرفی در منطقه است.
همچنین اطلاعاتی که توسط AP به دست آمده نیز نشان میدهد که شرکت آب و شهرداری نگرانی خود را در مورد مصرف اوج آب تابستانی مایکروسافت ابراز کردهاند. در صورت عدم موفقیت در کنترل و کاهش مصرف آب، ممکن است توسعه بیشتر مرکز داده منتفی شود.
در ارتباط با گوگل، ابزار مبتنی بر چت Bard AI و سایر پروژه های هوش مصنوعی، محققان افزایش 30 درصدی مصرف آب را در تمام مراکز داده ایالات متحده در طول مدت مشابه (2021-2022) گزارش کردند. این افزایش تا حد زیادی توسط محققان UC به رشد تقاضا برای پردازش هوش مصنوعی نسبت داده میشود.
جالب اینجاست در حالی که مصرف آب گوگل در اورگان در سالهای اخیر با نظارت شدید مواجه شد و نسبتاً ثابت باقی مانده بود، مراکز داده آن در نزدیکی لاس وگاس شاهد افزایش دو برابری مصرف آب بودند که تاسیسات گوگل در آیووا بیشترین مصرف آب را در میان آنها داشته است.